معلی بن خنیس ذهلیبرخی معلی بن خُنَیس ذهلی را از شهدای کربلا می‌دانند. ۱ - بررسی شهادت معلینام وی در منابع کهن نیامده است؛ و در عین حال برخی منابع معاصر از شخصی به نام معلی بن معلی غفاری [۱]
علماء معاصرین، واعظ خیابانی، ج۱، ص۲۷۰.
و معلی بن علی [۲]
حسین بن على علیهما‌السلام، ج۱، ص۲۷۸.
[۳]
رمز المصیبة، موسوی دهسرخی، ج۲، ص۱۴۰.
[۴]
فرسان الهیجاء، محلاتی، ذبیح الله، ج۲، ص۱۲۲.
نیز نام برده‌اند.۲ - حضور در کربلااز ابومخنف نقل شده که وی جنگجویی شجاع بود و به دلاوری شهرت داشت. [۵]
عشره کامله، وقار شیرازی، ج۱، ص۴۰۵.
[۶]
جواهر الایقان، فاضل دربندی، ج۱، ص۱۲۰.
[۷]
تذکره الشهداء، کاشانی، حبیب، ج۱، ص ۱۳۲.
[۸]
مقتل الحسین علیه‌السلام، ابومخنف، لوط بن یحیی، ج۱، ص۱۱۰.
و در روز عاشورا پس از ابراهیم بن حصین [۹]
جواهر الایقان، فاضل دربندی، ج۱، ص۱۲۰.
یا، علی بن مظاهر [۱۰]
تذکرة الشهداء، کاشانی، حبیب، ج۱، ص۱۳۲.
به میدان رفت .۳ - رجز معلی در عاشوراوی در حالی که این رجز را می‌خواند به دشمن حمله برد: انَا المُعَلّی بْن خُنَیس الذَهلی • دینی عَلی دَینِ حسین بن علی اضْرَبُکم ضَرْبَ غُلامٍ بَطَلٍ • حَتّی الاقی فی قراعی اجَلی اضْرِبُکمْ بِصارِمٍ لم یظِل • یا شَرَّ قَومٍ فی الوَری و الضَلَل [۱۱]
عشره کامله، وقار شیرازی، ج۱، ص ۴۰۵.
من معلی بن خنیس ذهلی و پیرو مذهب حسین بن علی علیه السلام هستم، همانند جوانی شجاع با شما ستیز خواهم کرد تا آنگاه که با بدن پاره شده اجل، مرا در یابد، با شمشیر برانی که نمی‌شکند با شما میجنگم ای بدترین مردم در جهان. این رجز با اختلافی اندک در منابع دیگر آمده است. [۱۲]
جواهر الایقان، فاضل دربندی، ج۱، ص۱۲۰.
[۱۳]
فرسان الهیجاء، محلاتی، ذبیح الله، ج۲، ص۱۲۲.
[۱۴]
ناسخ التواریخ، سپهر کاشانی، محمد تقی، ج۲، ص۳۱۰.
[۱۵]
دائرة المعارف الحسیینیه، کرباسی، محمد صادق، ج۶، ص۹۵.
۴ - شهادت معلیآنگاه جهادی سخت کرد. تعداد زیادی از سربازان ابن سعد را هلاک گردانید.سرانجام او را اسیر کردند. و نزد ابن سعد بردند او خطاب به معلّی گفت: چه نیکو، مولای خود را یاری رساندی! پس به دستور او معلّی را به شهادت رساندند. [۱۶]
عشره کامله، وقار شیرازی، ج۱، ص ۴۰۵.
۵ - پانویس
۶ - منبعپژوهشی پیرامون شهدای کربلا، جمعی از نویسندگان، ص۳۶۲-۳۶۳. |